به گزارش خبرنگار شبکه اطّلاع‌رسانی «رهیاب»؛ خوزستان، استانی ثروتمند اما رنج‌دیده، سال‌هاست که زیر چنبره‌ی آلودگی هوا، گرد و غبار، و بی‌توجهی مسئولان، به دشواری نفس می‌کشد. ریه‌های زخمی مردم این دیار، هر روز با لایه‌ای از خاک و ذرات معلق نوازش می‌شوند؛ اما این نوازش، نه لطیف است و نه عاشقانه، بلکه زخمی است عمیق بر سلامت آنان.

در روزگاری که مردم دیگر استان‌ها از نسیم بهاری لذت می‌برند، مردم خوزستان برای جرعه‌ای هوا، نیازمند تجهیزات تنفسی‌اند؛ کپسول اکسیژن و ماسک‌هایی که روزی قرار بود برای شرایط خاص تهیه شوند، اکنون به بخشی از زندگی روزمره بدل شده‌اند.

خوزستان، خاکی بر سینه‌ و حسرتی در دل

این استان که به «قلب تپنده‌ی انرژی ایران» شهرت دارد، سالانه میزبان میلیاردها دلار سرمایه‌ی نفتی و گازی است؛ اما مردمش هنوز در حسرت ابتدایی‌ترین حق خود، یعنی هوای پاک، روز را به شب می‌رسانند. با وجود اینکه ۹ ماه از سال، گرمای طاقت‌فرسا بر خوزستان سایه می‌افکند، امروز دیگر تنها گرما نیست که رنج می‌آورد، بلکه گرد و غبار و آلایندگی‌های مرگبار نیز زندگی را به کام مردم تلخ کرده‌اند.

طبق گزارش اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان، منابع آلودگی هوا در استان شامل:

کانون‌های داخلی گرد و غبار: هفت کانون بیابانی به وسعت ۳۴۳ هزار هکتار.

منشأ خارجی ریزگردها: تأثیرپذیری از کشورهای عراق، سوریه، عربستان و اردن.

صنایع آلاینده: بیش از ۱۵۰ واحد صنعتی بزرگ و آلاینده، بدون سیستم‌های فیلتراسیون مناسب.

سوزاندن گازهای فلر: ۳۵۰ فلر در میادین نفتی که روزانه ۳۵ میلیون فوت مکعب گاز می‌سوزانند.

وسایل نقلیه فرسوده: خودروها و موتورسیکلت‌های قدیمی بدون استاندارد زیست‌محیطی.

سوزاندن مزارع: سالانه ده‌ها هزار هکتار نیشکر، گندم و شلتوک به شیوه‌ی نادرست آتش‌زنی برداشت می‌شوند.

پیامدهای بهداشتی؛ تهدیدی همه‌جانبه برای جامعه

آلودگی هوا در خوزستان تنها یک پدیده زیست‌محیطی نیست، بلکه تهدیدی جدی برای سلامت روان و جسم میلیون‌ها نفر است:

بیماران تنفسی و قلبی: ذرات ریزگرد به نایژک‌های ریه نفوذ کرده و بیماری‌ها را تشدید می‌کنند.

بیماران کرونایی: تا ۲۰٪ افزایش خطر مرگ در مواجهه با گرد و خاک.

کودکان: اختلال در رشد مغز، حافظه، توجه و افزایش پرخاشگری.

سالمندان: آسیب‌پذیری بیشتر در برابر بیماری‌های زمینه‌ای.

افراد سالم: افزایش اضطراب، افسردگی، تغییرات خلقی، سردرد و اختلالات تنفسی.

پیامدهای اقتصادی و اجتماعی؛ خاک بر پیکر اقتصاد خوزستان.

کشاورزی: کاهش عملکرد گیاهان، نابودی محصولات، خسارات میلیاردی.

مصرف آب: افزایش ۳۰ درصدی مصرف آب برای شست‌وشو، کمبود و قطعی آب.

برق‌رسانی: اختلال در عملکرد شبکه برق و نیاز به شست‌وشوی مستمر تجهیزات.

گردشگری: کاهش شدید ورود گردشگر به دلیل هوای ناسالم و غیرقابل‌تحمل.

سکوت مسئولان؛ فاجعه‌ای در سایه‌ی بی‌تفاوتی

با وجود شدت بحران، جلسات کارگروه کاهش آلودگی هوا پنج ماه است که برگزار نشده، مسئولان استان یا در انتظار پایان دولت‌اند یا در تلاش برای حفظ منصب، و مسئولیت را به گردن عوامل خارجی می‌اندازند. طرح‌هایی همچون جنگل‌کاری، که سال‌هاست وعده‌ی آن داده شده، هنوز بر کاغذ مانده‌اند و قانون هوای پاک همچنان معطل اجرای موثر است.

در نطق اخیر، سید محسن موسوی‌زاده، نماینده اهواز، باوی، کارون و حمیدیه در مجلس شورای اسلامی، از آسمانی گفت که هر روز سم می‌بارد و از ریه‌هایی که میزبان غبار شده‌اند. او فریاد مردم را به گوش مسئولان رساند. اما این فریاد تنها زمانی مؤثر خواهد بود که صدای تمام نمایندگان خوزستان، یک‌صدا و متحد، مطالبه‌گر حقوق طبیعی مردم باشند.

مردم خوزستان شایسته بهترین‌ها هستند. نباید اجازه داد مشکلاتی همچون گرد و غبار، بیکاری، وام‌های دست‌نیافتنی و افزایش سن ازدواج، آینده جوانان این استان را به یغما ببرند. خوزستانی که روزی در خط مقدم دفاع مقدس ایستاد، امروز در خط مقدم یک بحران خاموش قرار دارد؛ بحرانی که برای حل آن، عزم ملی و اقدام فوری لازم است.

کمترین کاری که با وجود این ریزگزدها وجود دارد اینکه هزینه‌های درمان را کاهش دهند دکترین ویژه این امر را افزایش دهند تا مردمی که بر اثر این امر به کلینیک‌ها درمانگاه و بیمارستان‌ها مراجعه می‌کنند با مشکلات درمانی مواجهه نشوند و یا در بحث ارتقای توان جسمی و مقابله با آسیب زیاد ایجاد شده از گرد و خاک ایمنی را ایجاد کنند. 

و امروز، تنها خواسته‌ی مردم خوزستان، نه ثروت، نه قدرت، بلکه فقط یک نفس پاک است.