به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی شبکه اطّلاع‌رسانی «رهیاب»؛ محمدجواد اشرفی در نشست «هم‌گفت» با حضور کارشناسان و فعالان رسانه‌ای، اظهار کرد: هورالعظیم یک پدیده طبیعی ارزشمند است که از دو رودخانه کرخه و دجله تغذیه می‌شود. بخش ایرانی تالاب از کرخه و بخش عراقی از دجله مشروب می‌شود، اما در طول سال‌های گذشته حق‌آبه تالاب به میزان لازم تأمین نشده است.

وی افزود: کمبود آب موجب تنش‌های متعدد در تالاب شده؛ از جمله آتش‌سوزی‌های گسترده، مرگ آبزیان و انتشار دود که زندگی مردم و اکوسیستم تالاب را تحت تأثیر قرار داده است. این بحران هم ناشی از رفتار نادرست انسان با طبیعت و هم تغییرات اقلیمی است.

مدیرکل محیط زیست خوزستان تصریح کرد: در بخش عراقی، ورودی آب تقریباً صفر است. سدسازی‌های متعدد در مسیر رودخانه دجله در ترکیه، فعالیت‌های کشاورزی گسترده و مزارع پرورش میگو، و گاهی سیاست‌های داخلی عراق برای خشکاندن تالاب، شرایط را وخیم‌تر کرده‌اند.

وی گفت: خشکی تالاب باعث می‌شود گاز متان که طی سال‌ها در بستر تالاب جمع شده، در اثر گرما و احتراق ناقص آزاد شود. این دود عمدتاً از سمت عراق به ایران می‌آید و شهرستان‌های هویزه، دشت آزادگان، اهواز، حمیدیه، شادگان و گاهی آبادان و خرمشهر را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

اشرفی ادامه داد: در شش ماه گذشته، حداقل ۲۰ بار پایش میدانی در نقاط مرزی انجام شده است. تصاویر ماهواره‌ای نیز نشان می‌دهند که انتشار دود حتی از عمق ۵۰ کیلومتری تالاب آغاز می‌شود و گستره آن به بخش ایرانی تالاب می‌رسد.

کمبود حق‌آبه و تبعات آن

وی افزود: مطالعات دانشگاه چمران نشان می‌دهد که تالاب در شرایط خشکسالی نیازمند حداقل ۱.۴ میلیارد مترمکعب آب در سال است تا بخشی از مساحت آن پوشش آب داشته باشد. در بسیاری از سال‌ها حتی نصف این میزان نیز تأمین نمی‌شود و عمق آب در برخی نقاط کمتر از یک متر است.

اشرفی با انتقاد از سیاست‌های داخلی گفت: نگاه مدیران به تالاب‌ها در اولویت نیست. با اینکه بر اساس قانون، شرب و تالاب‌ها در اولویت تخصیص آب قرار دارند، اما غالباً آب به کشاورزی و صنعت داده می‌شود. این سیاست‌های نادرست، خشک شدن تالاب و تشدید آتش‌سوزی‌ها را به دنبال داشته است.

مدیرکل محیط زیست خوزستان گفت: انتشار دود، اثرات مستقیم بر سلامت مردم، به ویژه دانش‌آموزان و سالمندان دارد. مدارس و مراکز اداری تحت تأثیر قرار می‌گیرند و خطرات بهداشتی و تنفسی، معیشت و حتی امنیت اجتماعی را تهدید می‌کند.

اشرفی ادامه داد: در سطح استانی و ملی، جلسات متعددی با استاندار و مقامات عراقی برگزار شده و ریاست سازمان محیط زیست نیز از وزیر خارجه درخواست نشست منطقه‌ای با عراق و ترکیه کرده است. تنها راه کاهش انتشار دود، رطوبت‌بخشی به بستر تالاب است و تا تحقق این امر، انتشار دود ادامه خواهد داشت.

ضرورت مطالبه‌گری و آگاهی عمومی 

وی در پایان تأکید کرد: ما در کنار مردم، مطالبه‌گری خواهیم داشت تا توجه بیشتری به تالاب‌ها صورت گیرد. مردم باید بدانند که مدیریت نادرست منابع آب و بی‌توجهی به حق‌آبه تالاب، نه تنها محیط زیست بلکه سلامت و معیشت آنها را تهدید می‌کند.

انتهای خبر/