به بهانه روز مادر سراغ یکی از همکاران خبرنگار رفتیم که بیش از ازدواجش خبرنگار بوده، پس از ازدواج خبرنگار بوده و با همین حرفه نیز مادر شد و بیش از ۱۰ سال است که برای تراز کردن حرفه خبر ، نقش مادری و همسری تلاش می‌کند؛ یک مادر خبرنگار با تمام شلوغی‌های کار خبر قطعا صحبت‌هایی شنیدنی دارد.

رهیاب: از خودتان بگویید و چه شد که میان مادری و خبرنگاری ، این حرفه را انتخاب کردید؟

معصومه فتحعلی پور کارشناس ارشد علوم سیاسی مادر دو فرزند و در حال حاضر سردبیر شبکه اطلاع‌رسانی «رهیاب»؛ هستم. بیش از ۱۰ سال است که کار خبرنگاری را با علاقه ادامه می‌دهم و معتقدم، برای رسیدن به هدف‌ها باید سختی‌ها را به جان خرید و برای دستیابی به آن جنگید. بنده ۱۰ سال پیش خیلی اتفاقی با حرفه خبر آشنا شدم و مسیر زندگیم بطور کلی عوض شد باتوجه به اینکه فارغ‌التحصیل رشته فنی بودم و با دنیای نگارش خبر کاملا بیگانه اما کم کم آموزش دیده و دیری نگذشت که بر خبر مسلط شدم پس از آن فرزند اولم بدنیا آمد اما با وجود سختی‌های نقش مادری همچنان در این حرفه ماندم، و سال بعد مدتی فاصله گرفته و ادامه تحصیل داده و مجددا به دنیای خبر بازگشتم.

وی افزود:  بنده بین مادری و خبرنگاری یکی را انتخاب نکردم هردو نقش در وجود بنده هستند البته که اگر کسی قبل از مادرشدن خبرنگار نبوده و پس از آن بخواهد شروع کند بسیار سخت است اما بنده سختی‌های این حرفه را در کنار سختی‌های نقش مادری و همسری را به جان خریده‌ام.

رهیاب: از دغدغه‌های یک مادر خبرنگار بگویید؟

فتحعلی پور گفت: از حق نگذریم دو شغله بودن مدیریت کار خبر با کار منزل و فرزندان کمی سخت است هرچند به آن عادت کنی،مشخص نبودن برنامه زمانی کاری و نبود نظم کاری در این شغل  مسئله‌ای است که زنان خبرنگار را بیشتر از مردان تحت تاثیر قرار می‌دهد و بر انجام وظایف همسری، مادری و دیگر نقش‌های زنان و دختران خبرنگار در خانواده اثر منفی دارد.

وی تاکید کرد: این نقل را بین همکاران هم‌جنسم زیاد شنیده‌ام که شغل خبرنگاری برای زنان متأهل خوب نیست؛ چون به ‌شدت وقت‌گیر است، اصلاً تعطیلی ندارد و از همه بدتر، آدم را یکسره در خدمت خودش می‌گیرد؛ امیدوارم فرهنگ‌سازی لازم دربارۀ شغل خبرنگاری و همچنین تأمین زیرساخت‌های موردنیاز آن، به‌گونه‌ای انجام و فراهم شود که هیچ یک از همکارانم هرگز، بر سر دوراهی سخت «حفظ کار یا حفظ زندگی مشترک» قرار نگیرند.

زیرا یک زن خبرنگار علاوه بر استرس پوشش اخبار حوزه کاری، باید برنامه‌های خود را طوری تنظیم کنند که همسر و فرزندانش به دلیل فشارهای کاری او، به زحمت نیافتند.

این مادر خبرنگار یادآور شد: از دید بنده یک خانم خبرنگار تا قبل از مادر شدن با یک آقای خبرنگار تفاوتی ندارد. اگر هم تفاوتی باشد، در فطریات زن و مرد است،خانم خبرنگار جزئیات بیشتری می‌بیند و آقا سه بعدی‌تر ابعاد مختلف را می بیند. اما تفاوت یک خانم متأهل با یک دختر مجرد در این است که بنده وقتی از محل کار به منزل می روم دغدغه ناهار ملزومات و خرید و … را دارم ولی یک خانم مجرد کمتر از این دغدغه‌ها دارد.

وی افزود: در حوزه کاری ما، کمتر پیش می‌آید که شب هم خبر داشته باشیم، ولی ذهن خبرنگار همیشه درگیر است. خبرنگاری مثل لباس نیست که آدم گاهی در بیاورد و از نقشش خارج شود. یک خبرنگار در همه لحظات زندگی دارد با شغلش زندگی می‌کند.

رهیاب: مادرخبرنگار شاغل باشد بهتر است یا خانه‌دار؟

این نوعی انتخاب است. یکی مثل بنده در بیرون خانه شاغل است، دیگری پاره‌وقت در خانه شاغل و یکی به صورت تمام وقت در خانه شاغل است. به نظر شخص برمی‌گردد. در مورد خودم بهترین نسخه برای خودم این است که بیرون از خانه هم کار کنم. شخص دیگری می‌گوید که صلاح نمی‌دانم بیرون باشم چون بهترین نسخه برای او خانه ماندن است.

رهیاب: توانایی‌های مادرانه به چه میزان در مدیریت کار خبر موثر بوده‌است؟

فتحعلی پور گفت: طبعاً اگر بخواهید فکر کنید که همه چیز ایده آل پیش برود اشتباه است. به شخصه پس از مادر شدنم بسیار صبور شدم. می‌توانم بگویم بعد از مادر شدنم با یک دنیای تازه روبه‌رو شدم. البنه آدم قبلی قبلی هنوز در من دارد زندگی می‌کند. با این تفاوت که من امروز اکنون بابت تأخیر در کارم تاوان زیادی می‌دهم. به همین دلیل ترجیح می‌دهم که تعلل نکنم. من اگر کاری را انجام ندهم و پشت گوش بیاندازم معلوم نیست دیگر بتوانم و وقتی پیدا کنم برای آنجا این کار یا نه. ولی قبل از مادر شدنم به ندرت پیش می‌آمد.

وی افزود: مادر خبرنگار جدید راه‌های میانبری را کشف کرده است که قبلا بلد نبود. معصومه فتحعلی‌پور جدید هم یک خبرنگار است، مثل قبلی. با این تفاوت که اگر در حال مصاحبه تلفنی است دیگر محیط خانه سکوت قدیم را ندارد. چون او اکنون مادر دو دختر 9 و سه ساله است که قادر به سکوت آن‌هم برای بلندمدت نیستند.پس در زمان مصاحبه صدای کودکش را در زمینه دارد.

باید سعی کنی خودت را بزرگ‌تر کنی

این بانوی فعال رسانه ای گفت: شک دارم همکاران مردی که با آن‌ها در نشست‌های مختلف شرکت می‌کنم، در کنار اضطراب رساندن صحیح و سریع گزارش، تشویش تهیۀ غذای ظهر یا شب را هم داشته باشند و نیز، تشویشِ مخاطب این سؤال همیشگیِ اعضای خانواده قرار گرفتن را که: «چه می‌شود اگر اول کارهای خانه را انجام بدهی و بعد گزارشت را بنویسی؟» من توانایی تمرکز در شرایط سخت را داشتم ،اما بچه در زندگی این مهارتم را بالا برد. من دیگر یاد گرفته ام با جیغ و سر و صدای بچه تمرکزم بهم نخورد. یا زمانی که بچه از سر و کولم بالا می‌رود بتوانم به کارم ادامه دهم. گاهی شب‌ها که بچه‌ها خواب هستند کار می‌کنم. گاهی مجبورم وسط کار بلند شوم بروم به بچه رسیدگی کنم و دوباره برگردم ادامه کارم را انجام دهم.

 وی افزود: سعی می‌کردم در کوتاه‌ترین زمان برگردم به همان نقطه‌ای که بودم. من به این نتیجه رسیدم که وقتی چاره‌ای نداری باید سعی بکنی که خودت را بزرگ‌تر کنی، قوی‌تر باشی. یا نباید انجام بدهی و یا اگر می‌خواهی انجام دهی باید خودت را بالاتر بکشی. نمی‌توانم‌ها را باید به حداقل برسانی. انتخاب باید کرد. یا همین مسیر را می‌خواهم با سختی‌هایش پیش ببرم و یا یک زندگی آرام و بی‌دردسری را می‌خواهم ادامه بدهم و یا بعضی‌ها می‌گویند که من فرزندم را بزرگ کنم بعد ادامه می‌دهم. «انتخاب» خود انسان است.

رهیاب:اوضاع مادرهای خبرنگار چطور است؟

فتحعلی پور گفت: تصور از خبرنگاری، یک نفر است که چیز میز می‌نویسد. شاید تصور این باشد که حضورش لازم هم نیست. اما من فکر می‌کنم حضور فیزیکی‌اش واقعاً لازم است. ساعت کاری در کشور ما کاملاً مردانه است. مرخصی هم برای خانم‌ها و آقایان یکی است. دیروز داشتم مطلبی می‌نوشتم که می‌گفت: نوعی از فمینیسم این تعریف را برای بانوان دارد که: «به‌خاطر این‌که ما به جایگاه مردان برسیم باید خودمان را شبیه مردان کنیم.» بر این مبنا می‌گوید حتی اگر اتفاقی مثل زایمان برای زن رخ داده، فمینیسم می‌گوید که تو فرقی با مرد نداری!»

وی افزود: من با یک مرد فرق دارم و قطعاً توانایی‌هایی دارم که آقایان ندارند. قوانین کار برای کشور ما مناسب کار یک مرد است و با اقتضائات یک خانم سازگار نیست. اگر هم زنی طبق این نتواند عمل کند حذف می‌شود. این مسئله را می‌توان با راهکارهای ساده برطرف کرد اما انجام نشده. مثلاً می‌توان ساعت کاری خانم‌ها را شناور کرد. یا این‌که به ازاین تعداد مشخصی پرسنل شرایط نگهداری از کودک و یا اتاق استراحت یا اتاق بازی و یا… فراهم کرد. تا مادر و کودک کنار هم باشند.

وی تاکید کرد: تصور غلطی که امروز در این اکوسیستم هست این است که اگر از یک زن بخواهیم بچه بیاورد باید خانه نشین شود در صورتی‌ که زن امروز نشان داده که خانه نشین نمی‌شود! بلکه از بچه‌دار شدنش می‌زند. پس با مهیاکردن محیط برای رفاه و آسایش یک مادر، می‌توانیم خروجی کارآمدتری داشته باشیم. مثلاً خیلی از محل‌کارها سالن‌های ورزشی و امکانات خوب دیگری دارد. قطعاً می‌تواند امکاناتی را برای حضور کودک در کنار مادر کمک می‌کند. ما برای مهیا کردن مهد کودک در محیط کار مادر باید فکرهای جدی کنیم. اما عزمش وجود ندارد.

رهیاب:اگر کسی برای انتخاب شغل از شما مشورت بخواهد آیا خبرنگاری را به او پیشنهاد می‌دهید؟

این فعا رسانه ای  یادآور شد: سختی کار خبرنگاری خاص بانوان نیست. آقایان هم مشکلات خودشان را دارند. اما در کل این کار پر استرس را به کسی توصیه نمی‌کنم مگر فرد علاقه‌مند باشد  یک خبرنگار زمانی می‌تواند موفق باشد که اولویت‌بندی زندگی خود را مشخص و برای انجام کارهای خود برنامه‌ریزی کند. من به خاطر خانواده و بچه‌هایم از خیلی موقعیت‌های اجتماعی که سر راهم قرار داشتم گذشتم. ترجیح دادم اول یک مادر و بعد یک بانوی شاغل باشم.

 پایان پیام/