پرونده ویژه «رهیاب»؛
آلایندگی صنایع در خاموشی و سکوت مسئولان محیطزیست
چه بلایی بر سر استان حاصلخیز و پر رودخانه خوزستان آمده که درگیر پدیده ویرانگر آلودگی هوا شده و هیچ روند کاهشی را شهروندان شاهد نیستند و مهمتر این که سهم آلودگی صنایع در حوزههای نفت، فولاد، پتروشیمی، و...در خوزستان چقدر است؟
به گزارش شبکه اطلاعرسانی «رهیاب»؛ آلودگی هوای کلانشهر اهواز یکی از ابر چالشهای محیطزیستی در روزهای اخیر است. در بیست و هشتمین روز از مهرماه، آسمان بسیاری از شهرهای خوزستان آلوده است و بر اساس اعلام سامانه پایش کیفی هوای کشور، شاخص آلایندگی در چند شهر قرمزرنگ شد. ذرات معلق کوچکتر از دو و نیم میکرون در هوای شهرها جولان میدهد و نفسها را تنگ کرده است. وضعیتی که به دلیل پایداریهای جوی و پدیده وارونگی دما از شروع پاییز دامنگیر مردم شده است.
شاخص کیفیت هوا بر اساس اندازهگیری ذرات معلق با اندازه ۲/۵ میکرون در ایستگاه شرکت ملی حفاری ایران در اهواز ۱۵۳، ایستگاه شماره ۲ ادارهکل حفاظت محیطزیست خوزستان در اهواز ۱۸۲ و ایستگاه پست برق شمار ۳ اهواز ۱۸۵، ایستگاه دزفول ۱۵۳، ایستگاه شوشتر ۱۵۵، ایستگاههای بهبهان و رامهرمز ۱۶۱ و ایستگاه خرمشهر ۱۵۸ میکروگرم بر مترمکعب بوده؛ بنابراین هوای این شهرها در وضعیت «ناسالم» و «قرمز» بوده است.
همچنین هوای اندیمشک، شادگان و ماهشهر در شرایط «ناسالم برای گروههای حساس» و «نارنجی» است.
طبق شاخص ۲/۵ میکرون، هوای امیدیه در وضعیت «قابلقبول» بوده و هوای هیچکدام از شهرهای خوزستان در شرایط «پاک» نبوده است.
شاخص کیفیت هوا «AQI» به پنج دسته اصلی تقسیمبندی میشود. بر اساس این تقسیمبندی از عدد صفر تا ۵۰ هوا پاک، از ۵۱ تا ۱۰۰ هوا قابلقبول، از ۱۰۱ تا ۱۵۰ هوا ناسالم برای گروههای حساس، از ۱۵۱ تا ۲۰۰ هوا ناسالم برای همه گروهها، از ۲۰۱ تا ۳۰۰ هوا بسیار ناسالم و از ۳۰۱ تا ۵۰۰ شرایط کیفی هوا خطرناک است.
خطونشان نماینده مردم اهواز
مجتبی یوسفی در این باره اظهار کرد: یکی از گلههای بحق مردم خوزستان، در خصوص رسیدگی به آلودگی هوا است که شاهد افزایش آن هستیم. ما بهعنوان قانونگذار در برنامه هفتم توسعه و از بودجه سال ۱۴۰۱ به بعد، دولت را مکلف کردیم در یک بازه کمتر از پنج سال، نیمی از فلرهای نفتی در سراسر کشور را با اولویت خوزستان جمعآوری کند.
وی افزود: درصورتیکه این گازها جمعآوری نشود، شرکت ملی نفت و وزارت نفت بهازای هر مترمکعب گاز جریمه خواهد شد.
نماینده اهواز در مجلس شورای اسلامی گفت: قطعاً این موضوع را از سوی وزارتخانه و در سطح ملی دنبال خواهیم کرد. نفس مردم خوزستان تنگ شده است و باید تلاش شود با کارهای کوتاهمدت و بلندمدت توسط مسئولان اجرایی از ایجاد مشکل توسط آلایندهها جلوگیری شود.
میزان آلودگی هوا توجیهی ندارد
سید احمد موالیزاده با بیان اینکه میزان آلودگی هوا در شهرستان اهواز هیچ توجیهی ندارد، بیان کرد: شرایط در شهرستان اهواز باید بهگونهای باشد که کمترین میزان آلودگی هوا را داشته باشیم.
وی گفت: وجود صنایع زیاد در شهرستان اهواز باعث شده تا هوای این شهرستان در اغلب مواقع آلوده باشد.
فرماندار اهواز شرط فعالیت واحدهای تولیدی در این شهرستان را تبدیلشدن به صنعت سبز و بدون تولید آلایندگی عنوان کرد.
کارشناسان و مسئولین معتقدند وجود صنایع آلاینده در خوزستان از جمله نفت، گاز، پتروشیمی، فولاد و نیشکر موجب شده تا میزان آلایندگی در نقاط شهری و روستایی خوزستان بالا باشد که موجب بروز مشکلات بهداشتی و زیستمحیطی برای ساکنان شده است.
همچنین طبق اعلام ادارهکل محیطزیست خوزستان، ۱۸۹ واحد آلاینده آب، خاک، هوا در فهرست صنایع آلودهکننده معرفی شده است.
حال این سؤال پیش میآید که چه بلایی بر سر این استان حاصلخیز و پر رودخانه آمده که درگیر پدیده ویرانگر آلودگی هوا شده و هیچ روند کاهشی را شهروندان شاهد نیستند و مهمتر از آن سؤالی که همیشه با سکوت و یا و عده سرخرمن مواجه میشود این است که باتوجهبه وجود قوانین آلایندگی، سهم آلودگی صنایع در حوزههای نفت، فولاد، پتروشیمی، سیمان، نیشکر و... در خوزستان چقدر است که باعث شده تا این استان علاوه بر میزبانی ریزگردهای بیابانهای کشورهای مجاور و کانونهای داخلی با مشکلات زیستمحیطی ناشی از فعالیتهای صنعتی، بیشترین رتبه آلودگی هوا در شهرهایش را داشته باشد؟
در انتظار اعلام متهمان آلایندگی
سال گذشته فرهاد قلینژاد در جمع خبرنگاران گفت: صنایع آلاینده در استان خوزستان مشخص و شناسایی شدهاند؛ اما برای مشخصشدن سهم صنایع آلاینده بهصورت دقیق و علمی، کار پژوهشی در حال انجام است.
وی از فهرست جدید سیاهه انتشار آلاینده هوای استان خبر داد و گفت:بر اساس کار پژوهشی که در دست انجام است تا سه ماه آینده این فهرست آماده میشود و طبق آن میتوان سهم هر منبع آلاینده را به تفکیک مشخص کرد.
معاون ادارهکل حفاظت محیطزیست خوزستان گفت: ادارهکل حفاظت محیطزیست تنها ارگانی بود که در بروز آلودگی هوا شکایت کیفری انجام داد و در آینده نیز محکمتر نسبت به این موضوع ورود خواهیم کرد و جریمه قانونی و خسارت درمان مردم را نیز پیگیری و از منابع آلاینده دریافت میکنیم.
وعدههای قابلتحقق و تلاش برای هرچه بهتر اجراییکردن آن امر پسندیدهای است که در افکار عمومی نیز ایجاد امیدواری میکند؛ اما بازهم یادآوری میکنیم حاشیهپردازی بهجای پاسخگویی و بزککردن اقداماتی که جز وظایف ذاتی است، موجب میشود منفعت اجتماعی قربانی و امید جامعه هزینه تصمیمات اشتباه شود.
سناریوی چندین ساله آلودگی هوا
دکتر محمدجواد محمدی استاد دانشگاه علوم پزشکی نیز از آلودگیهای ناشی از منابع نفتی برای کلانشهر اهواز شدیداً گلایه داشته و اظهار کرد: مسئله آلودگی هوای خوزستان و بهویژه کلانشهر اهواز ناشی از فعالیتهای میادین نفتی یک موضوع جزئی نبوده، بلکه به یک مسئله و معضل بزرگ و بحران است که جان مردم و محیطزیست را به خطر انداخته و ادامهدار شدن این روند باعث نابودی انسان، دام و محیطزیست میشود.
وی افزود: توسعه صنایع بدون درنظرگرفتن مولفههای بهداشتی و محیطزیستی و دودهای ناشی از صنایع آلاینده بر سیستم عصبی افراد تأثیرات منفی را ایجاد و همچنین سبب بروز بیماریهایی بهویژه در کودکان و افراد مسن از قبیل سرگیجه، بیماریهای تنفسی، سرطانهای ناشناخته، اختلالات مغزی در کودکان و دانشآموزان و صدها بیماری ناشناخته دیگر میشود.
محمدی با بیان اینکه، بخش اعظمی از آلودگی اهواز به دلیل فعالیتهای نفتی است، گفت: مسئولان نفت همواره قول میدهند که وضعیت را بهبود میبخشند؛ ولی سالبهسال به هر عذری که بعید است قابلقبول باشد، با سلامت و جان مردم بازی میشود.
این استاد دانشگاه کشکولی از توصیه و هشدار و نصیحتها را مطرح کرد، نسخههایی تکراری که در روزهای آلوده به فراخور میزان آلودگی تعدادی از آنها انتخاب میشوند، اما جای این سؤال همچنان باقی است که تا چه زمانی این بستههای امدادی و فوریتی برای حل مشکل آلودگی هوا کارایی دارد؟ آیا نباید در کنار این اقدامات اضطراری و دقیقه نودی، اقدامات بهتری انجام داد و به سناریوی چندین ساله آلودگی هوای خوزستان پایان داد؟
به نظر میرسد اراده جدی برای اجرای قانون پاک در خوزستان وجود ندارد و نیازمند اراده ملی و فراملی است و این موضوع بدان معناست که قانون اساسی زیر سؤال رفته است.
گویا داستان دنبالهدار تشدید آلودگی هوا در خوزستان، پایانی ندارد؛ داستانی که مسئولان امر در طول سالها در چند روز از سال و آن هم با بالارفتن شاخصهای آلودگی هوا به یاد آن میافتند و با پایینرفتن شاخصها باز موضوع را از یاد میبرند و تا سال بعد هم خدا بزرگ است! و مردم میمانند و آرزوی یکنفس سالم کشیدن!
انتهای خبر/